Çocukları Başarıya Götüren Yolda Ebeveynin Tutumu Çok Önemli
Başarısız Çocuk Yoktur, Hedefi Olmayan Çocuk Vardır
Yaşamın her anı ve her yaşında belirlediğimiz hedeflere ulaşma gayreti içinde yaşarız. Bu hedefler bir çocuk için bisiklet sürebilmek olurken bir yetişkin için ise ev sahibi olmak olabilir. Çocukların hedeflerinde bu durum yaşlarına ve gelişimlerine göre değişkenlik gösterebiliyor. Çalışma ve başarı gayreti hedef belirlemede esas alınmalıdır. Yapılan araştırmalar da başarı ve hedef arasında doğru oranda bir ilişki olduğunu gösteriyor. Bu noktada Eğitim Danışmanı Murat Karcıoğlu hiçbir çocuğun başarısız doğmadığını ve başarısızlığın sonradan öğrenilen bir kavram olduğunu dile getiriyor.
Annesininmelegi’nin ilk notu: Lütfen tüm yazıyı okumadan önce lütfen şunu cebinize koyun: Çocuğunuz hiç bir zaman başarısız değil! Hedeflediğimiz herşeyi gerçekleştiremeyebiliriz bu çok doğal, hayatın akışı ile uyumlu bir durum, her hedefe gidişte ise bir kazanım var: hedefe giderken bir çok şey öğreniriz. Tamamlayamadığımız hedeflerimiz de eğitim bedeli olarak hanemize yazılır ve bir sonraki adımımıza bizi hazırlar!
Her Çocuk bir Cevher Mücevherdir
Her çocuğun içinde başarılı olma arzusu vardır. Bu yüzden oyunda kaybeden çocukların birçoğunda öfke kontrolü sorunları yaşandığı görülür veya bir çocuğun en unutulmaz anı ebeveyn veya öğretmenlerini yani bir yetişkini oyunda yendikleri anlardır. Çocuk, hayatın akışında vermiş olduğu kayıplar neticesinde başarısız olmanın yarattığı korku ile başarabileceğine dair inanç zayıflığı yaşar. Bu öğrenilmiş çaresizlikten kurtulmanın yolu da çocuğun bir hedefinin olmasıdır. Hedef, başarılı olma konusunda güçlü bir kapı aralayıcı görevi görür.
Peki çocuklarımız için hedefler belirlenirken nelere dikkat edilmeli?
Çocuğun Yaşamının Öznesi Olmayın!
Hedef, ebeveyn veya öğretmenin değil; çocuğun kendi belirlediği hedefler olmalıdır. Bu durum çocuğun hedefi özümseyip sahiplenmesi açısından önem taşır. Aksi hâlde ebeveynler, çocuk üzerinde kendi belirlemiş oldukları hedefler ile yalnızca çocuğun başarısına ket vurmayla kalmaz aynı zamanda çocuğu kendi hayatının öznesi olmaktan çıkarıp başkalarının hayatının nesnesi yapar. Hedef belirlerken çocuğunuzun ne önünden gidin ne karşısında durun ne de onu arkasından iteleyin. Sadece çocuğunuzun yanında yürüyerek ona hedeflerini belirlemesi konusunda yol arkadaşlığı yapın.
Oltadan Kaçmasına (!) İzin Vermeyin.
Hedef, gerçekçi değilse çocuğun başarmaya karşı umudu zayıf demektir; zorlu değilse başarıya ulaşmada motivasyon eksikliği var, demektir. Belirlenen hedeflerde “Ne zaman yapacaksın?” gibi zamansal bir netlik kazandırmak atalet (erteleme) duygusunu devre dışı bırakması açısından önemli. Aynı zamanda bu hedeflerin ulaşılabilir olması elzem bir durum. Ulaşılamayacak hedefler belirlenmesi çocuğun hayatı boyunca kendinden ve zekasından şüphe duymasına neden olur. Hedeflerin ölçülü, taahhütlü, net kriterlerle oluşturulduğunda yaşayacağını unutmayın.
Belirlenen hedefler, çocuğun kendisi ile amacı arasında bir mıknatıs görevi görür!
Çocuk, hedefleri doğrultusunda kendisini amaca doğru iter, amaç da çocuğu kendisine çeker. Hedefi olmayan çocuklar ise yaşam boyu amacı olanların hedeflerine ulaşmalarında bir araç görevi görürler.
Azmin Sonu Zaferdir!
Hedef belirlemenin önemli bir diğer nedeni çocuğun bu hedefe ulaşmada karşısına çıkacak güçlükleri yolun başında kabullenmesini sağlar. Çocuk, süreç içerisinde başarılı olmak için zorluklarla mücadele etmez; mücadele ettiği için başarılı olacağını görür.
Yetersizlik Duygusu Çocuğu Tembelleştiriyor
Hedefe ulaşmada başarıyı değerlendirirken akademik başarısızlığı utanılacak bir durum olmaktan çıkarmak gerekiyor. Başarısızlık hâlinde durumu kalıcı değil; geçici nedenlere bağlamak önemli. Bu nedenlerin içsel ve değiştirilebilir neden olduğunu unutmamak gerekiyor. Başarısızlık durumlarında çocukları cezalandırmak, çocuklarda aşağılanmışlık duygusuna neden oluyor. Böylece çocuk denemekten korkuyor. Bu yetersizlik duygusu onu tembelleştiriyor. Başarı, sonuçla değil; gayretle ölçülür.
Son söz de annesininmelegi’nden gelsin: Hedefe ulaşamayıp başarısız hissetmek en kestirme yoldur. Oysaki hedefe giden yolda öğrendiğimizi ve her öğrenmenin bir bedeli olduğu unutulmamalıdır. Dolayısıyla aslında hedefe giden yolda başarılı ya da başarısız olsak da bir eğitim alırız ve başarısızlık olarak gördüğünüz şey sizin için bir eğitim bedelidir. Hedefe ulaşamamak korkunç bir şey değildir. Bu süreci kendinize eğitim bedeli olarak yazarsanız, hayatınız boyunca öğrenir ve hayatınız boyunca yeni hedefler ve projelerle yaşam enerjinizi diri tutarsınız. Eğitimi bedeli olarak yazdığınız her durum pişmanlıkları, keşkeleri ve başarısızlık hissini siler. Kendinizi bir sonraki maceraya hazırlamanızı sağlar. Çocuklarınıza son sözümü de aktarın.
Sağlıcakla kalın
